Ο αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος Επίκτητος συνήθιζε να λέει ότι: «ταράσσει τους ανθρώπους ου τα πράγματα, αλλά τα περί πραγμάτων δόγματα». Δηλαδή, αυτό που μας δημιουργεί πολλές φορές προβλήματα δεν είναι οι καταστάσεις, αλλά ο τρόπος ερμηνείας αυτών των καταστάσεων από εμάς.
Αυτός είναι ο πυρήνας της φιλοσοφίας της γνωσιακής ψυχοθεραπείας.
Η γνωσιακή-συμπεριφορική ψυχοθεραπεία αναπτύχθηκε από τον πρωτοπόρο Αμερικάνο ψυχίατρο Άαρον Μπεκ και άρχισε να εφαρμόζεται από την δεκαετία του 60. Στόχος της είναι η θεραπεία μέσω της ψυχοθεραπευτικής συνεργασίας θεραπευτή-θεραπευόμενου.
Κατά τη διάρκεια της ημέρας σκεφτόμαστε συνεχώς. Κάποιες από αυτές τις σκέψεις μας μπορεί να γίνουν δυσλειτουργικές και να επηρεάζουν το συναίσθημά μας. Αυτό οφείλεται στο γεγονός, ότι ο καθένας από εμάς αντιλαμβάνεται με ξεχωριστό τρόπο τον εαυτό του σε σχέση με το περιβάλλον του, τους άλλους και αποκωδικοποιεί διαφορετικά τις ίδιες τις αντιδράσεις του. Με τη βοήθεια της γνωσιακής-συμπεριφορικής ψυχοθεραπείας, οι σκέψεις αυτές (γνωσίες) τροποποιούνται, γεγονός που λειτουργεί ευεργετικά στο συναίσθημα και στη συμπεριφορά.
Η εφαρμογή της γνωσιακής-συμπεριφορικής ψυχοθεραπείας έχει σημαντικότατα αποτελέσματα για τον θεραπευόμενο, γεγονός που είναι πλέον πιστοποιημένο από πολλά ερευνητικά κέντρα. Θεωρείται αποτελεσματική για μια πληθώρα καταστάσεων όπως:
- Κατάθλιψη
- Κρίσεις πανικού
- Διαταραχή γενικευμένου άγχους
- Ψυχώσεις
- Διπολική Διαταραχή
- Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή
- Διαταραχές ύπνου
- Σεξουαλικές διαταραχές
Εφαρμόζεται είτε μόνη της, είτε σε συνδυασμό με φαρμακευτική αγωγή, ανάλογα με το είδος της διαταραχής, τη βαρύτητά της, μετά από συνεργασία του θεραπευτή με τον θεραπευόμενο.